5 januari 2022 -  | Jaap van der Ham

De eerste Romaschool/-kleuterschool opende zijn deuren in 2000 in Szernye (Oekraïne) op initiatief van ds. László Horkay, de erebisschop van de Hongaarse Hervormde Kerk in Oekraïne. Later werden soortgelijke instellingen opgericht in Kisdobrony, Nagydobrony, Tiszaágtelek en verschillende andere dorpen.

De meerderheid van de Romakinderen hier leeft, zoals overal gebruikelijk, in grote gezinnen en de achterstelling stapelt zich op binnen deze gezinnen. Werkloosheid, een laag inkomen, slechte huisvesting en een slechte gezondheid komen veel voor in deze gezinnen. Meestal proberen ze hun gezin te onderhouden door middel van het dagelijkse, niet-vaste werk. Ze krijgen niet altijd hulp van de staat omdat hun documenten onvolledig zijn of niet bestaan ​​(bijvoorbeeld, niet alle kinderen hebben een geboortebewijs, ouders hebben geen identiteitskaart, fiscaal nummer, adreskaart, enz.). In veel gevallen krijgen kinderen alleen op de kleuterschool warm eten.

De ervaring van de afgelopen jaren is dat gemeenten in toenemende mate behoefte hebben aan deze vorm van onderwijs. Helaas kunnen kleuterscholen maar een beperkt aantal kinderen huisvesten en is het niet mogelijk om alle aanwezige kinderen in te schrijven.

De Hongaarse Hervormde Kerk in Oekraïne heeft de opvoeding van Romakinderen omarmd en ondersteunt hen naar beste kunnen met gebouwen, meubels, diverse apparatuur (keuken, sport, computer, verwarming, enz.), speelgoed en kleding die hen ter beschikking wordt gesteld.

De Oekraïense staat zal het bedrag van het minimumloon elke zes maanden verhogen, en bijgevolg zullen de lonen van de werknemers moeten worden verhoogd. De voedselprijzen stijgen bijna dagelijks, dus maaltijden kosten van maand tot maand meer. Tot mei 2021 kon de Hongaarse Hervormde Kerk in Oekraïne met steun van de Hongaarse staat het verschil maken voor de stijgende maaltijden en de hogere lonen. Sinds september van dit jaar is deze mogelijkheid niet meer aanwezig en niet vanzelfsprekend. Roma-ouders kunnen om een ​​van de  eerder genoemde redenen zelf geen kleuterscholen onderhouden.

Bij gebrek aan voldoende financiering lijkt de kans dat deze instellingen hun werk kunnen voortzetten steeds kleiner te worden. Maar in de bovengenoemde kleuterscholen hebben de afgelopen decennia honderden Romakinderen de kans gehad om de nadelen van hun huis te compenseren, hun kwaliteit van leven te verbeteren en zich intellectueel en emotioneel te ontwikkelen. Men slaagde erin om hen te helpen hun achterstand in te halen, hun gedragscultuur te vestigen in overeenstemming met de sociale verwachtingen en hun gelijke kansen te verzekeren om naar school te gaan.